1.1 Financieel overzicht
Overzicht baten en lasten 2025
Het overzicht van baten en lasten is hieronder op programmaniveau weergegeven voor het begrotingsjaar 2025. De programma's zijn onderverdeeld naar programmaonderdelen, een specificatie hiervan vindt u terug in het programmaplan. De autorisatie door PS vindt plaats op het niveau van deze programmaonderdelen.
Tabel 1.1: Saldo van baten en lasten per programma
Lasten 2025 | Baten 2025 | Saldo 2025 | |
1 Fijn wonen en ruimtelijke ontwikkeling | 10.122 | -122 | 10.000 |
2 Landbouw,visserij,water,natuur in balans | 27.690 | -4.603 | 23.086 |
3 Bloeiende economie | 12.418 | -910 | 11.508 |
4 Vitale samenleving aantrekkelijk Flevold | 13.411 | -910 | 12.500 |
5 Toekomstbestendige energie en klimaat | 13.714 | -3.648 | 10.066 |
6 Goede bereikbaarheid en infrastructuur | 80.783 | -2.751 | 78.032 |
7 Eigentijds bestuur | 5.935 | -50 | 5.885 |
8 Algemene dekkingsmidd. en bedrijfsvoer. | 79.272 | -221.652 | -142.380 |
Saldo | 243.345 | -234.647 | 8.698 |
Saldo reservemutaties | 32.844 | -41.543 | -8.698 |
Geraamd resultaat | 276.189 | -276.189 | 0 |
x € 1.000 |
Detaillering baten en lasten in meerjarenperspectief
Tabel 1.2: Saldo van baten en lasten per programma meerjarig
Saldo lasten en baten per programma | Rekening 2023 | Begroting 2024 na wijziging | Begroting 2025 | Begroting 2026 | Begroting 2027 | Begroting 2028 |
---|---|---|---|---|---|---|
1 Fijn wonen en ruimtelijke ontwikkeling | 8.557 | 11.466 | 10.000 | 9.563 | 9.063 | 9.013 |
2 Landbouw,visserij,water,natuur in balans | 23.686 | 23.509 | 23.086 | 16.529 | 20.494 | 16.378 |
3 Bloeiende economie | 5.645 | 15.595 | 11.508 | 9.772 | 9.079 | 7.064 |
4 Vitale samenleving aantrekkelijk Flevold | 10.518 | 14.388 | 12.500 | 11.526 | 11.126 | 10.923 |
5 Toekomstbestendige energie en klimaat | 10.895 | 11.344 | 10.066 | 8.815 | 8.815 | 8.715 |
6 Goede bereikbaarheid en infrastructuur | 66.249 | 84.295 | 78.032 | 78.358 | 78.580 | 79.440 |
7 Eigentijds bestuur | 5.783 | 6.046 | 5.885 | 5.649 | 5.656 | 4.956 |
8 Algemene dekkingsmidd. en bedrijfsvoer. | -152.363 | -143.785 | -142.380 | -137.325 | -136.282 | -133.440 |
Saldo van baten en lasten | -21.029 | 22.859 | 8.698 | 2.888 | 6.531 | 3.050 |
Stortingen in reserves | 64.164 | 31.552 | 32.844 | 14.548 | 14.055 | 12.877 |
Onttrekkingen aan reserves | -56.209 | -54.412 | -41.543 | -17.436 | -20.586 | -15.928 |
Saldo reservemutaties | 7.954 | -22.859 | -8.698 | -2.888 | -6.531 | -3.050 |
Geraamd resultaat (- = overschot) | -13.075 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
x € 1.000 |
Tabel 1.3: Lasten per programma meerjarig
Lasten per programma | Rekening 2023 | Begroting 2024 na wijziging | Begroting 2025 | Begroting 2026 | Begroting 2027 | Begroting 2028 |
---|---|---|---|---|---|---|
1 Fijn wonen en ruimtelijke ontwikkeling | 9.934 | 13.404 | 10.122 | 9.686 | 9.186 | 9.036 |
2 Landbouw,visserij,water,natuur in balans | 34.075 | 31.390 | 27.690 | 17.905 | 21.842 | 17.694 |
3 Bloeiende economie | 9.041 | 17.415 | 12.418 | 10.427 | 9.733 | 7.421 |
4 Vitale samenleving aantrekkelijk Flevold | 11.069 | 15.041 | 13.411 | 11.595 | 11.195 | 10.992 |
5 Toekomstbestendige energie en klimaat | 13.771 | 14.615 | 13.714 | 11.827 | 11.999 | 11.899 |
6 Goede bereikbaarheid en infrastructuur | 78.277 | 87.978 | 80.783 | 81.109 | 81.331 | 82.191 |
7 Eigentijds bestuur | 5.994 | 6.073 | 5.935 | 5.699 | 5.706 | 5.006 |
8 Algemene dekkingsmidd. en bedrijfsvoer. | 65.150 | 87.801 | 79.272 | 82.460 | 87.891 | 96.525 |
Lasten | 227.311 | 273.717 | 243.345 | 230.708 | 238.884 | 240.764 |
Stortingen in reserves | 64.164 | 31.552 | 32.844 | 14.548 | 14.055 | 12.877 |
Lasten inclusief toevoegingen reserves | 291.475 | 305.270 | 276.189 | 245.256 | 252.939 | 253.642 |
x € 1.000 |
Tabel 1.4: Baten per programma meerjarig
Baten per programma | Rekening 2023 | Begroting 2024 na wijziging | Begroting 2025 | Begroting 2026 | Begroting 2027 | Begroting 2028 |
---|---|---|---|---|---|---|
1 Fijn wonen en ruimtelijke ontwikkeling | -1.377 | -1.938 | -122 | -122 | -122 | -22 |
2 Landbouw,visserij,water,natuur in balans | -10.389 | -7.881 | -4.603 | -1.376 | -1.348 | -1.316 |
3 Bloeiende economie | -3.396 | -1.819 | -910 | -655 | -655 | -357 |
4 Vitale samenleving aantrekkelijk Flevold | -551 | -652 | -910 | -68 | -68 | -68 |
5 Toekomstbestendige energie en klimaat | -2.876 | -3.271 | -3.648 | -3.012 | -3.184 | -3.184 |
6 Goede bereikbaarheid en infrastructuur | -12.028 | -3.683 | -2.751 | -2.751 | -2.751 | -2.751 |
7 Eigentijds bestuur | -212 | -27 | -50 | -50 | -50 | -50 |
8 Algemene dekkingsmidd. en bedrijfsvoer. | -217.512 | -231.586 | -221.652 | -219.785 | -224.174 | -229.964 |
Baten | -248.341 | -250.858 | -234.647 | -227.820 | -232.353 | -237.714 |
Onttrekkingen aan reserves | -56.209 | -54.412 | -41.543 | -17.436 | -20.586 | -15.928 |
Baten inclusief onttrekkingen reserves | -304.550 | -305.270 | -276.189 | -245.256 | -252.939 | -253.642 |
x € 1.000 |
Algemene dekkingsmiddelen
Tabel 1.5: Algemene dekkingsmiddelen (baten)
2023 Rekening | 2024 Na wijziging | Begroting 2025 | Begroting 2026 | Begroting 2027 | Begroting 2028 | |
a. Provinciefonds | -161.915 | -183.385 | -171.850 | -168.948 | -174.323 | -180.114 |
b. Opcenten MRB | -49.042 | -41.600 | -42.300 | -45.700 | -46.100 | -46.500 |
c. Dividend | -351 | -409 | -303 | -303 | -303 | -303 |
d. Rente | -2.253 | -2.042 | -2.842 | -1.842 | -442 | -42 |
e. Overig (afwikkelingsverschil) | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal | -213.561 | -227.436 | -217.296 | -216.794 | -221.169 | -226.959 |
x €1.000 |
a. Provinciefonds
De uitkering uit het provinciefonds is een vrij besteedbare uitkering die alle provincies van het Rijk ontvangen, voornamelijk bedoeld voor de uitvoering van de wettelijke taken. De hoogte van de uitkering wordt mede gebaseerd op de mogelijkheden die de provincies hebben om zelf inkomsten te genereren (belastingen en vermogensinkomsten). De omvang van het provinciefonds kan in ieder geval drie keer per jaar gewijzigd worden door het Rijk, waarover wij geïnformeerd worden via de circulaires in mei, september en december. Sinds 2024 is het provinciefonds niet meer direct gekoppeld aan de omvang van de Rijksuitgaven, maar groeit of krimpt het fonds in lijn met de ontwikkeling van het Bruto Binnenlands Product. De in deze begroting opgenomen uitkeringen voor 2025 en volgende jaren zijn gebaseerd op de 'Meicirculaire provinciefonds 2024'.
b. Opcenten motorrijtuigenbelasting (MRB)
Op grond van de Provinciewet heft de provincie een opslag (opcenten) op de motorrijtuigenbelasting (MRB). Het Rijk stelt hiervoor jaarlijks de maximale hoogte vast. Daarbinnen bepaalt de provincie zelf het tarief. De begrotingsraming is gebaseerd op het voertuigenoverzicht per 1 juli 2024. Vanaf 2025 gaan wij uit van een jaarlijkse indexering van 1% op het tarief.
Omdat vanaf 2026 elektrische voertuigen belast zullen worden, zal de omvang van het belastbare voertuigenbestand toenemen. Het Rijk is voornemens om de vrijstelling van de MRB op elektrische voertuigen te verlengen tot en met 2030. Omdat ons een compensatie is toegezegd hebben wij in deze begroting nog wel rekening gehouden met de inkomsten van de voertuigen in 2025 en verder.
Meer informatie over de opcenten op de motorrijtuigenbelasting is opgenomen in de paragraaf 'Lokale heffingen'.
c. Dividend
De provincie ontvangt jaarlijks dividend als gevolg van een beperkt aandelenbezit. De dividenduitkeringen van de verbonden partijen over het boekjaar 2023 zijn bekend. Voor de jaren 2025-2028 wordt verondersteld dat die in lijn zullen liggen met de dividenduitkering over voorgaande jaren (exclusief incidentele extra dividenden).
d. Rente (saldo financieringsfunctie)
Het saldo van de financieringsfunctie bestaat uit twee componenten:
- rente provincie: dit is rente die de provincie ontvangt op verstrekte leningen uit hoofde van de treasuryfunctie (aan gemeenten).
- overige rentebaten: dit is de rente die de provincie ontvangt op verstrekte overige langlopende leningen vanuit de publieke taak.
Zie voor meer informatie de paragraaf 'Financiering'.
Tabel 1.6: Saldo financieringsfunctie
2023 Rekening | 2024 Na wijziging | 2025 Ontwerp | 2026 Ontwerp | 2027 Ontwerp | 2028 Ontwerp | |
Rente provincie | -2.236 | -2.034 | -2.834 | -1.834 | -434 | -34 |
Overige rentebaten | -17 | -9 | -9 | -9 | -9 | -9 |
Totaal | -2.253 | -2.042 | -2.842 | -1.842 | -442 | -42 |
x €1.000 |
Kosten van overhead
Provincie Flevoland verantwoordt alle apparaatskosten (personeel en materieel) op het programmaonderdeel 8.2 'Bedrijfsvoering'. Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten en provincies (BBV) moet in de financiële begroting een overzicht worden opgenomen van de geraamde kosten van de overhead. Dit betreft de totale apparaatskosten na aftrek van het personeel dat direct aan de taakvelden kan worden toegerekend. De provincie hanteert hiervoor de door de commissie BBV vastgestelde definitie. De kosten voor overhead zijn in tabel 1.7 gespecificeerd.
Tabel 1.7: Geraamde kosten overhead
Begroting | Begroting | Begroting | Begroting | Begroting | |
Totaal personeel en organisatie (8.5.1) | 51.131 | 57.711 | 58.214 | 56.779 | 56.184 |
Af: direct personeel | -24.783 | -27.781 | -28.023 | -27.332 | -27..046 |
Saldo personeel en organisatie indirect | 26.348 | 29.930 | 30.191 | 29.447 | 29.138 |
Financiën, communicatie en jur. zaken | 523 | 523 | 523 | 523 | 523 |
Facilitaire zaken en Financiële administratie (product 8.2.5) | 5.018 | 5.018 | 4.975 | 4.733 | 4.737 |
Informatievoorziening (product 8.2.6) | 5.234 | 5.234 | 5.195 | 5.172 | 5.172 |
Totale kosten overhead | 37.123 | 40.706 | 40.885 | 39.875 | 39.571 |
x €1.000
Tabel 1.8: Percentage personele overhead
Begroting | Begroting | Begroting | Begroting | Begroting | |
Personele lasten indirect (ondersteunend) personeel | 19.237 | 20.636 | 20.816 | 20.303 | 20.090 |
Personele lasten direct personeel | 24.783 | 27.781 | 28.023 | 27.332 | 27.046 |
Personele overhead in % | 44% | 43% | 43% | 43% | 43% |
x €1.000
Stelposten, vennootschapsbelasting en onvoorzien
Tabel 1.9: Stelposten
2024 Na wijziging | Begroting 2025 | Begroting 2026 | Begroting 2027 | Begroting 2028 | |
Loon- en prijsontwikkeling | 1.458 | 920 | 6.448 | 11.688 | 17.981 |
Vennootschapsbelasting | 50 | 50 | 50 | 50 | 50 |
Onvoorziene uitgaven | 140 | 140 | 140 | 140 | 140 |
Stelpost onzekerheden | 400 | 400 | 800 | 1.200 | 1.600 |
Stelpost financiering | 400 | 1.500 | |||
Stelpost nieuw beleid | 12.978 | 5.025 | 3.811 | 3.376 | 4.626 |
Totaal | 15.026 | 6.535 | 11.248 | 16.854 | 25.896 |
x €1.000 |
Loon- en prijsontwikkeling
In de begroting is een stelpost opgenomen die bedoeld is voor loon- en prijsstijgingen van salarissen voor provinciepersoneel, inkoop van goederen en diensten en het verstrekken van subsidies aan derden. Bij het opstellen van de Programmabegroting 2025 is een deel van de stelpost ingezet om de begroting en meerjarenramingen op het prijspeil 2025 te brengen. De stelpost is daarna weer meerjarig op niveau gebracht om toekomstige kostenstijgingen ten opzichte van 2025 (prijspeil meerjarenraming) te kunnen dekken. Hiervoor zijn wij uitgegaan van de prijsontwikkelingen zoals opgenomen in het Centraal Economisch Plan 2024 van het Centraal Planbureau alsmede actuele inzichten van de salarisontwikkelingen. Op basis van voorlopige informatie van het CPB, over de indexcijfers, verwachten wij dat het saldo van de stelpost nodig zal zijn voor verdere kostenstijgingen. Het verloop van de stelpost is in tabel 1.10 weergegeven.
Tabel 1.10: Inzet stelpost Loon- & prijsontwikkeling (L&P)
2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
Beginsaldo stelpost 'Loon- & prijsontwikkeling' (Programmabegroting 2024): | 9.660 | 16.489 | 22.753 | 22.753 |
Bijstelling prijspeil 2025 in perspectiefnota | -3.149 | -4.078 | -4.818 | 2.075 |
Saldo stelpost 'Loon- & prijsontwikkeling' na bijstelling | 6.511 | 12.411 | 17.935 | 24.828 |
Toegekend aan budgetten: | ||||
- goederen en diensten | -1.597 | -1.597 | -1.597 | -1.597 |
- subsidiebudgetten | -3.368 | -3.368 | -3.368 | -3.368 |
- overige inzet voor begroting 2025 | -625 | -998 | -1.282 | -1.882 |
Stelpost 'Loon- en prijsontwikkeling' begroting 2025 | 920 | 6.448 | 11.688 | 17.981 |
x € 1.000 |
Vennootschapsbelasting
Met ingang van 1 januari 2016 zijn overheden onderworpen aan vennootschapsbelasting, indien en voor zover zij ondernemingsactiviteiten uitvoeren en daarmee structurele overschotten behalen. Binnen provincie Flevoland is op dit moment één activiteit als belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting aangemerkt, namelijk de participatie in Airport Garden City C.V. (OMALA). Er bestaat nog onzekerheid omtrent de hoogte van de over 2025 af te dragen vennootschapsbelasting, daarom is een stelpost opgenomen van € 0,05 mln.
Onvoorziene uitgaven
De post onvoorzien is bedoeld om in de loop van het jaar in te kunnen spelen op onvoorziene omstandigheden en nog enige flexibiliteit in de besteding van middelen te behouden.
Stelpost onzekerheden
Jaarlijks wordt in de begroting een stelpost 'Onzekerheden' opgenomen. De reden hiervoor is dat er in de programmabegroting rekenkundige aannames worden gedaan, die in de praktijk anders kunnen uitpakken c.q. tot tegenvallers kunnen leiden. Door hiervoor begrotingsruimte te reserveren wordt voorkomen dat dergelijke tegenvallers direct leiden tot een niet sluitende begroting. Het gaat vooral om aannames met betrekking tot de grote inkomstenstromen, zoals de provinciefondsuitkering en de opbrengst uit de opcenten MRB.
Stelpost financiering
Op basis van de cashflow prognose verwachten wij, in de planningshorizon van de begroting, externe financiering aan te moeten trekken. De omvang daarvan zal in de orde van grootte van € 13 mln. in 2027 en € 42 mln. in 2028. Dit leidt naar verwachting tot extra lasten (rente) in onze begroting in 2027 (€ 0,4 mln.) en 2028 (€ 1,5 mln.). Daarom is in deze begroting een stelpost voor de verwachte financieringslasten opgenomen.
Stelpost 'Nieuw Beleid' en vrije ruimte 'Brede Bestemmingsreserve'
De stelpost 'Nieuw Beleid' geeft de begrotingsruimte weer. Begrotingsmutaties waarvoor geen alternatieve financiële dekking aanwezig is, bijvoorbeeld naar aanleiding van autonome ontwikkelingen of het coalitieakkoord, worden volgens vigerend beleid verrekend met deze stelpost. Ook zijn in deze stelpost een aantal oormerken opgenomen. Dit betreft gereserveerde middelen voor onderwerpen waar eerst een nadere uitwerking of besluitvorming noodzakelijk is. Hieraan liggen (vooralsnog) geen concrete bestedingsverplichtingen ten grondslag, waardoor indien nodig alternatieve inzet van deze middelen mogelijk is. Het verloop van de stelpost 'Nieuw Beleid' is onderstaand op hoofdlijnen weergegeven, evenals de nog aanwezige oormerken.
Tabel 1.11a: Stelpost Nieuw Beleid
Verloopoverzicht stelpost 'Nieuw Beleid' en 'Brede Bestemmingsreserve' (-/- = verlaging stelpost) | Begroting | Begroting | Begroting | Begroting |
---|---|---|---|---|
A. Initiële omvang | ||||
Saldo op basis van begroting 2024 | 6.242 | 776 | 0 | -1.848 |
Slotwijziging 2023 | 2.821 | 230 | 2.683 | 2.683 |
Totaal initiële omvang A | 9.063 | 1.007 | 2.683 | 835 |
B. Inzet Perspectiefnota 2025-2028 | ||||
Inzet voorstellen Perspectiefnota 2025-2028 | -3.126 | 4.504 | 924 | 1.551 |
Totaal inzet Coalitieakkoord 2023-2027 B | -3.126 | 4.504 | 924 | 1.551 |
C. Meerjarige effecten Zomernota 2024 | ||||
Meerjarige effecten Zomernota 2024 | -164 | -164 | -164 | -164 |
Totaal meerjarige effecten Zomernota 2024 C | -164 | -164 | -164 | -164 |
D. Wijzigingen in begroting 2025 ten opzichte van kader | ||||
Effecten Meicirculaire 2024 | -5.976 | -7.983 | -8.665 | -8.822 |
Actualisatie opbrengst opcenten MRB | 0 | 400 | 800 | 1.200 |
Actualisatie kapitaallasten | 331 | 457 | 896 | 649 |
Actualisatie stelpost ‘Financiering' | 1.800 | 1.300 | 600 | 500 |
Actualisatie stelpost 'Onzekerheden' | 400 | 400 | 400 | 400 |
Actualisatie stelpost L&P | 106 | 376 | 660 | 1.170 |
Actualisatie oormerken wegen/fietspaden | 1.038 | 1.168 | 168 | 168 |
Ontwikkelfonds Flevoland Leert | -250 | -250 | -250 | -250 |
MSNF - start kapitaallasten vanaf 2029 | 0 | 0 | 1.250 | 1.050 |
Uitbreidingsvergoeding delegatiebesluit OV | -205 | -205 | -205 | -205 |
Egalisatie meerjarenperspectief 2027/2028 | 0 | 0 | 1.026 | 2.041 |
Herverdeling IPO vereniging | -105 | -105 | -105 | -105 |
Stijgende accountantslasten door toename specifieke uitkeringen (SPUK) | -69 | -69 | -69 | -69 |
Indexatie huurvergoedingen en wisseling van partijen | 50 | 50 | 50 | 50 |
Totaal wijzigingen in begroting 2025 D | -2.879 | -4.460 | -3.444 | -2.222 |
Eindsaldo stelpost 'Nieuw Beleid' A+B+C+D | 2.894 | 887 | 0 | 0 |
x € 1.000 |
Tabel 1.11b: Resterende oormerken stelpost 'Nieuw beleid' en vrije ruimte
Begroting | Begroting | Begroting | Begroting | |
Saldo stelpost 'Nieuw beleid' A | 5.025 | 3.811 | 3.376 | 4.626 |
A. Oormerken n.a.v. Coalitieakkoord 2019-2023 | ||||
- Infrastructuur - Wegen (kapitaallasten) | 0 | 0 | 452 | 452 |
- Infrastructuur - Fietspaden (kapitaallasten) | 0 | 791 | 791 | 791 |
B. Overig | ||||
- SWUNG (kap. last investering) | 82 | 82 | 82 | 82 |
- Werelderfgoed Schokland | 50 | 50 | 50 | 50 |
- MSNF | 0 | 0 | 0 | 1.250 |
- Infrastructuur kapitaallasten (coalitieakkoord 23-27) | 2.000 | 2.000 | 2.000 | 2.000 |
Totaal geoormerkt B | 2.132 | 2.923 | 3.376 | 4.626 |
Saldo vrije ruimte stelpost 'Nieuw beleid' A-B | 2.894 | 887 | 0 | 0 |
x € 1.000 |
Tabel 1.11c: Resterende vrije ruimte in de stelpost 'Nieuw beleid' en de 'Brede Bestemmingsreserve'
Stelpost 'Nieuw Beleid' | ||||
Specificatie stelposten en vrije ruimte | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 |
Saldo A | 5.025 | 3.811 | 3.376 | 4.626 |
Totaal geoormerkt B | 2.132 | 2.923 | 3.376 | 4.626 |
Saldo vrije ruimte A-B | 2.894 | 887 | 0 | 0 |
x € 1.000 |